Thuisbatterij voor zonnepanelen: alles wat u erover moet weten!

Een thuisbatterij, ook wel bekend als een thuisaccu, is een grote oplaadbare batterij die u in staat stelt om de opgewekte zonne-energie van uw zonnepanelen op te slaan. Dit betekent dat u de overtollige energie die uw panelen produceren niet teruglevert aan het elektriciteitsnet, maar opslaat voor gebruik op een later moment. Vooral in de avonduren of op momenten dat uw zonnepanelen weinig opwekken, kunt u profiteren van de energie die eerder is opgeslagen.

Het gebruik van een thuisbatterij verhoogt de hoeveelheid zelfgebruik van uw opgewekte zonne-energie. Normaal gesproken wordt ongeveer 30% van de opgewekte zonne-energie direct gebruikt, maar met een thuisbatterij kan dit percentage stijgen tot wel 60% of meer, afhankelijk van de grootte van de batterij en uw energieverbruik.

Hoe werkt een thuisbatterij?

Een thuisbatterij werkt door de overtollige energie die uw zonnepanelen opwekken, op te slaan voor gebruik op een later moment. Normaal gesproken wekken zonnepanelen overdag meer stroom op dan u direct verbruikt. Deze overtollige stroom kan worden opgeslagen in de thuisbatterij.

Wanneer de zon niet schijnt, zoals in de avond of tijdens bewolkte dagen, gebruikt u de opgeslagen energie uit de batterij in plaats van elektriciteit van het net. De werking van een thuisbatterij kan worden onderverdeeld in de volgende stappen:

1. Opladen: overdag, wanneer uw zonnepanelen meer energie opwekken dan u verbruikt, wordt de overtollige energie opgeslagen in de batterij.
2. Gebruik: wanneer uw huis meer energie nodig heeft dan de zonnepanelen kunnen leveren, haalt de thuisbatterij de opgeslagen energie terug en voorziet uw huis van stroom.
3. Omschakeling: als de thuisbatterij leeg is, schakelt uw systeem automatisch over op stroom van het elektriciteitsnet.

Bij moderne thuisbatterijen wordt dit proces volledig automatisch geregeld door een slimme omvormer die ervoor zorgt dat u altijd optimaal gebruikmaakt van uw eigen opgewekte stroom. Deze omvormer zet de gelijkstroom (DC) van de zonnepanelen om naar wisselstroom (AC) die geschikt is voor uw huishouden.

Daarnaast kan een thuisbatterij, afhankelijk van het type, ook opgeladen worden via het elektriciteitsnet, bijvoorbeeld tijdens daluren wanneer de stroom goedkoper is. Dit is vooral interessant voor huishoudens met een dynamisch energiecontract.

Wat kost een thuisbatterij?

De kosten van een thuisbatterij variëren afhankelijk van het type, de capaciteit en de installatie wensen. Gemiddeld kunt u rekenen op een prijs van tussen de € 500 en € 1.300 per kilowattuur (kWh) aan opslagcapaciteit.

Een thuisbatterij van 5 kWh kost bijvoorbeeld tussen de € 2.500 en € 6.500, exclusief installatiekosten. De installatiekosten liggen doorgaans tussen de € 500 en € 1.000, afhankelijk van de complexiteit van het systeem en de benodigdheden.

Een overzicht van de kosten per kWh opslagcapaciteit:

Daarnaast kan de BTW over de aanschaf en installatie van een thuisbatterij vaak worden teruggevraagd, wat een besparing van 21% oplevert. Dit maakt de aanschaf van een thuisbatterij iets aantrekkelijker vanuit financieel oogpunt.

Let op dat de prijzen in de toekomst kunnen dalen, aangezien de technologie zich blijft ontwikkelen en batterijen steeds efficiënter en goedkoper worden geproduceerd.

Wat is de levensduur van een thuisaccu?

De levensduur van een thuisaccu of thuisbatterij hangt af van het type batterij, de kwaliteit en het gebruik. Over het algemeen gaat een thuisaccu tussen de 10 en 15 jaar mee. Dit komt neer op zo’n 5.000 tot 10.000 oplaadcycli, afhankelijk van hoe vaak de batterij volledig wordt opgeladen en ontladen.

De meeste moderne thuis accu’s maken gebruik van lithium-ion technologie, die bekend staat om de lange levensduur en efficiëntie. Na verloop van tijd zal de capaciteit van de batterij echter geleidelijk afnemen, wat betekent dat de batterij na enkele jaren niet meer dezelfde hoeveelheid energie kan opslaan als in het begin.

Is het rendabel om een thuisbatterij te kopen?

Op dit moment is het financieel gezien vaak nog niet rendabel om een thuisbatterij aan te schaffen. Dit komt vooral door de huidige salderingsregeling in Nederland, waarbij de stroom die u teruglevert aan het net wordt verrekend met de stroom die u afneemt.

Dit betekent dat u dezelfde vergoeding krijgt voor stroom die u aan het net levert als wat u betaalt voor stroom die u afneemt. Hierdoor is het financieel niet voordelig om stroom op te slaan, omdat u ook zonder thuisbatterij financieel voordelig uit bent.

Toch kan de situatie in de toekomst veranderen. De salderingsregeling wordt namelijk stapsgewijs afgebouwd vanaf 2025 en helemaal afgeschaft in 2031. Vanaf dat moment wordt het opslaan van zonne-energie met een thuisbatterij veel aantrekkelijker, omdat u een veel lagere vergoeding krijgt voor teruggeleverde stroom en het dus financieel voordeliger wordt om de opgewekte stroom zelf te gebruiken.

Daarnaast kan een thuisbatterij voordelig zijn in combinatie met een dynamisch energiecontract. Hierbij kunt u goedkope stroom inkopen en opslaan tijdens daluren en deze gebruiken tijdens piekuren wanneer de stroomprijs hoger is. Dit is voornamelijk interessant als u veel energie verbruikt in de avond of nacht.

Voor de meeste huishoudens is een thuisbatterij op dit moment echter nog niet direct rendabel, maar dit kan in de toekomst veranderen naarmate de salderingsregeling wordt afgebouwd, de technologie zich verder ontwikkelt en de productiekosten voor thuisbatterijen dalen.

Wanneer is het wel interessant om een thuisaccu te kopen?

Een thuisaccu kan onder bepaalde omstandigheden interessant zijn, zelfs nu de salderingsregeling nog van kracht is. Hier zijn enkele scenario’s waarin het aantrekkelijk kan zijn om te investeren in een thuisaccu:

• Als u minder afhankelijk wilt zijn van uw energieleverancier: Een thuisaccu kan u helpen om meer van uw eigen zonne-energie te gebruiken, waardoor u minder elektriciteit van het net hoeft af te nemen.
• Bij stijgende energieprijzen: Als de energieprijzen stijgen, kan het financieel aantrekkelijker worden om uw eigen energie op te slaan en te gebruiken wanneer u dat nodig heeft, in plaats van deze terug te leveren aan het net.
• Na de afbouw van de salderingsregeling: Vanaf 2025 wordt de salderingsregeling afgebouwd, en tegen 2031 is deze volledig afgeschaft. Dit betekent dat u minder vergoeding krijgt voor de stroom die u teruglevert aan het net, waardoor het voordeliger wordt om die stroom zelf op te slaan en te gebruiken.
• Bij een dynamisch energiecontract: Als u een dynamisch energiecontract heeft, waarbij de stroomprijzen per uur verschillen, kunt u uw thuisaccu opladen tijdens goedkope uren en deze stroom gebruiken wanneer de prijzen hoog zijn.
• Wanneer u een duurzaamheidsdoel heeft: Voor mensen die hun ecologische voetafdruk willen verkleinen, kan een thuisaccu bijdragen aan een duurzamer energieverbruik door meer gebruik te maken van zelf opgewekte energie.

Hoewel de investering in een thuisaccu nu nog niet voor iedereen financieel aantrekkelijk is, kan dit veranderen zodra de salderingsregeling wordt afgebouwd of wanneer uw specifieke situatie ervoor zorgt dat u meer voordeel haalt uit zelf opgeslagen energie.

Heb ik zonnepanelen nodig voor een thuisbatterij?

Hoewel een thuisbatterij vaak wordt geassocieerd met zonnepanelen, is het niet noodzakelijk om zonnepanelen te hebben om van een thuisaccu te profiteren. U kunt een thuisbatterij namelijk ook opladen met energie van het elektriciteitsnet.

Dit kan bijvoorbeeld handig zijn als u een dynamisch energiecontract heeft, waarbij de stroomprijs gedurende de dag varieert. U laadt de batterij dan op wanneer de stroom goedkoop is, bijvoorbeeld ’s nachts, en gebruikt de opgeslagen energie wanneer de tarieven hoger zijn.

Als u echter zonnepanelen heeft, haalt u het maximale voordeel uit een thuisbatterij. De accu slaat de overtollige energie op die uw zonnepanelen opwekken tijdens zonnige dagen. U kunt deze energie later gebruiken, wanneer de zon niet schijnt of wanneer uw energieverbruik hoger is, zoals in de avonduren.

Voordelen van een accu voor zonnepanelen

Het combineren van een thuisaccu met zonnepanelen biedt verschillende voordelen, die zowel financieel als ecologisch interessant zijn. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste voordelen:

• Meer zelfconsumptie van zonne-energie: Normaal gesproken gebruikt u ongeveer 30% van de opgewekte zonne-energie direct. Met een thuisaccu kunt u dit percentage verhogen naar 60% tot 80%, omdat u de overtollige energie opslaat en later gebruikt wanneer de zon niet schijnt.
• Onafhankelijkheid van het energienet: Door meer gebruik te maken van uw eigen opgewekte energie, wordt u minder afhankelijk van uw energieleverancier. Dit kan vooral voordelig zijn bij stijgende energieprijzen.
• Besparen op de energierekening: Door uw eigen zonne-energie op te slaan en te gebruiken op momenten dat u anders stroom van het net zou afnemen, kunt u besparen op uw energierekening.
• Voorbereiding op afbouw van de salderingsregeling: Na de afbouw van de salderingsregeling wordt het financieel aantrekkelijker om de opgewekte energie zelf op te slaan in plaats van terug te leveren aan het net. Dit maakt een thuisbatterij een goede investering voor de toekomst.
• Verminderen van overbelasting op het net: Door minder energie terug te leveren aan het net, helpt u mee om netcongestie te voorkomen, vooral op zonnige dagen waarop er veel stroom tegelijk wordt opgewekt.
• Duurzaam energiegebruik: Door uw eigen zonne-energie te gebruiken in plaats van energie van fossiele bronnen af te nemen, draagt u bij aan de vermindering van uw CO2-voetafdruk en een duurzamere toekomst.

Nadelen van een accu voor zonnepanelen

Hoewel een thuisaccu voor zonnepanelen veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waarmee u rekening moet houden. Deze nadelen zijn belangrijk om te overwegen voordat u besluit te investeren in een thuisbatterij:

• Hoge aanschafkosten: De kosten van een thuisaccu kunnen hoog zijn, met prijzen die variëren van € 5.000 tot € 10.000, afhankelijk van de capaciteit en het type batterij. Voor veel huishoudens is dit een aanzienlijke investering.
• Langere terugverdientijd: Door de huidige salderingsregeling is het financieel voordeel van een thuisaccu beperkt. Dit betekent dat het lang kan duren voordat de investering in een thuisbatterij zichzelf heeft terugverdiend, vooral omdat de energiebesparing op dit moment niet altijd opweegt tegen de aanschafkosten.
• Beperkte opslagcapaciteit: Een thuisaccu kan slechts een beperkte hoeveelheid energie opslaan. In de winter, wanneer er minder zonlicht is, kan de batterij niet voldoende worden opgeladen om volledig zelfvoorzienend te zijn.
• Milieubelasting door productie: De productie van thuis accu’s vereist schaarse grondstoffen en energie, wat een negatieve impact kan hebben op het milieu. Dit maakt een thuisaccu niet per definitie de meest duurzame oplossing, ondanks het gebruik van zonne-energie.
• Niet altijd geschikt als noodvoorziening: Een thuisaccu werkt niet standaard als noodstroomvoorziening bij een stroomuitval. Hiervoor is extra apparatuur nodig, zoals een omvormer met een back-up functie en extra bekabeling, wat de kosten verder verhoogt.

Alternatief: elektrische auto als thuisaccu

Een interessant alternatief voor een thuisaccu is het gebruik van een elektrische auto als thuisbatterij. Elektrische auto’s hebben namelijk een veel grotere batterijcapaciteit dan een standaard thuisaccu, waardoor ze in staat zijn om een huishouden voor meerdere dagen van stroom te voorzien. Dit concept wordt ook wel ‘Vehicle-to-Grid’ (V2G) of ‘Vehicle-to-Home’ (V2H) genoemd.

Met V2G of V2H kan uw elektrische auto niet alleen opladen, maar ook energie terugleveren aan uw huis of het elektriciteitsnet. Dit biedt veel flexibiliteit in het gebruik van opgewekte zonne-energie. De batterij van een elektrische auto, zoals een Nissan LEAF met 62 kWh, is bijvoorbeeld ruim vijf keer groter dan een standaard thuisbatterij van 10 kWh.

Voordelen van een elektrische auto als thuisaccu:

• Grotere opslagcapaciteit: Elektrische auto’s hebben een veel grotere batterijcapaciteit dan de meeste thuis accu’s.
• Multifunctioneel: Uw elektrische auto kan dienen als vervoermiddel én als energieopslagsysteem.
• Flexibiliteit: Gebruik de auto om goedkope stroom op te slaan en gebruik deze wanneer de energieprijs hoog is, of in combinatie met zonne-energie.

Er zijn echter ook enkele nadelen. Zo zijn bidirectionele laadpalen, die nodig zijn voor het terugleveren van energie, nog niet wijdverbreid beschikbaar en ondersteunen niet alle elektrische auto’s deze technologie. Toch is dit in de toekomst een veelbelovende oplossing om huishoudens duurzamer en onafhankelijker van het energienet te maken.

Veel gestelde vragen over accu zonnepanelen

Is een thuisbatterij goed voor het milieu?

Ja, een thuisbatterij helpt bij het opslaan van zonne-energie voor later gebruik, wat de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen vermindert. Echter, de productie van batterijen vereist veel grondstoffen en energie, wat een negatieve milieu-impact kan hebben.

Hoeveel stroom kan een thuisaccu opslaan?

De opslagcapaciteit van een thuisaccu varieert tussen de 2 kWh en 20 kWh, afhankelijk van het type batterij en de grootte. Een standaard thuisbatterij kan rond de 6 kWh opslaan.

Hoe efficiënt is een batterij voor zonnepanelen?

Een thuisbatterij kan tot 80% van de opgewekte zonne-energie opslaan en gebruiken, afhankelijk van de capaciteit en het gebruik. Zonder batterij wordt gemiddeld 30% van de opgewekte energie direct gebruikt.

Kan ik de btw over een thuisbatterij terugvragen?

Ja, u kunt de btw over de aanschaf en installatie van een thuisbatterij terugvragen, mits u voldoet aan bepaalde voorwaarden, zoals het gebruik van een dynamisch energiecontract.

Is het op dit moment interessant om een thuisbatterij te kopen?

Op dit moment is het vaak nog niet rendabel door de salderingsregeling. Vanaf de afbouw van deze regeling, vanaf 2025, wordt een thuisbatterij echter wel interessanter.